Rahatsızlığı Deneyimleyebilmek
Fotoğraf: Jose Salva
Günlük hayatımızda bizi huzursuz veya rahatsız eden birçok faktörle başa çıkmamız gerekebilir. Kimi zaman bu faktörleri önlemek ve onlardan kaçınmak mümkün olsa da zaman zaman bizim kontrolümüz dışında olan sebeplerden dolayı kendimizi çaresiz hissedebiliriz.
Böyle durumlarda ise genellikle “savaş ya da kaç” olarak bilinen fizyolojik tepki devreye girer. Ya kendimizi huzursuzluğun kaynağı olan ortamdan çıkarmak isteriz ya da kalarak, huzursuzluğun kaynağı olan kişi veya kişilerle çekişmeli bir diyaloğa gireriz.
Meditasyon pratiği olanların iyi bileceği gibi, aslında böylesi durumlarda bize farkındalığın kapılarını açacak, kendimizle ilgili bir şeyler öğrenmemizi sağlayacak tek doğru tepki, beklemektir. Tam da çığlık atmak, koşarak uzaklaşmak istediğimiz, kalbimizin atışını belki de kulaklarımızda hissettiğimiz anlarda, eğer birkaç saniyeliğine durup, derince nefes alıp bekleyebilirsek, bazı şeylerin değişmeye başladığını görebiliriz. Tabii ki böylesi bir tepkinin “söylemesi kolay” pratiğinin çok daha zor olduğunu ve belki de ancak onlarca denemeden sonra etkilerini görmeye başlayabileceğimizi biliyoruz. Ancak biz, uzun vadede bizi farkındalığı çok daha yüksek bireyler haline getirebilecek her şeyin denemeye değer olduğuna inanıyoruz.
Fotoğraf: Yaroslav Shuraev
Bu düşünceler ışığında, farklı durumlar için bazı öneriler ve düşünce egzersizleriyle geliyoruz:
Sabır Denemeleri
Adından da anlaşılabileceği gibi, sabrımızı zorlayan anlarda kendimize yönlendirebileceğimiz bazı sorular:
Şu anda karşımdaki kişi ne hissediyor/yaşıyor olabilir?
İçinde bulunduğum anın tadına varabiliyor muyum?
Bu durum gerçekten benim kontrolüm dahilinde mi? Eğer değilse, en azından bu duruma karşı tepkimi kontrol edebilir miyim?
Sabırsızlık hissim, içinde bulunduğum durumu kolaylaştırıyor mu zorlaştırıyor mu?
Sabırsızlık yerine hangi his şu anda bana daha çok yardımcı olabilir?
Belirsizlik Denemeleri
Gidişatını takip edemediğimiz, önümüzü göremediğimiz ve belki de bu sebeplerden dolayı huzursuzluk hissimizi arttıran durumlarda deneyebileceğimiz fikirler:
Belirsizliğin ağır bastığı bu durumda, emin olduğum hangi konular var? Bunların bir listesini yapabilir miyim?
Doğada vakit geçirebiliyorsam: Bazı şeylerin kesin ve belirli olduğunu hatırlatan unsurlar bulabilir miyim? Mevsimler, kuşların göç edişi, güneşin batışı ve doğuşu, ..?
Nefesime odaklanabilir miyim?
Etrafımdaki sesleri dinlediğimde neler duyuyorum?
Hangi arkadaşımı arayıp, sohbet edebilirim?
Genel Bakış Denemeleri
İçinde bulunduğumuz durum, çözümsüz, korkutucu veya başa çıkılmazmış gibi geldiğinde, kendimize sorabileceğimiz bazı sorular:
1 hafta sonra bu durum ne kadar önem taşıyor olacak? 1 ay sonra? 1 sene sonra? 5 sene? - Dünyada yaşanan tüm sıkıntılar ve zorlukları göz önünde bulundurunca, bu durumun vahameti değişiyor mu?
İçinde bulunduğum durumda benim yerime bir arkadaşım olsa, ona ne öğütlerdim?
Beklenti Denemeleri
Hayal kırıklığı yaşadığımızda, bir adım geri atıp, içinde bulunduğumuz duruma daha sağlıklı bir yorum getirebilmek için birkaç rehber soru:
Beklentim, gerçekleri olduğu gibi mi yoksa gönlümden geçen şekilde mi yansıtıyor?
Durumu olduğu gibi kabul edememe sebebim nedir? Kabul edersem, neyle yüzleşmem gerekecek?
İstediğim şey olmazsa, onun yerine daha iyi bir şey olma ihtimali var mı?