İlkbahara Uygun Beslenme
“Bahar temizliği”ni uygulayabileceğimiz bir diğer alan ise bedenimiz. Kış boyunca daha ‘ısıtıcı’ gıdalar yemiş ve birkaç kilo almış olmak oldukça doğal ve mevsimsel döngüyle uyarlı değişikliklerdir. Ancak, havaların da düzelmeye başlamasıyla, biraz daha aktif bir yaşama yavaşça geçiş yapmakla birlikte, sindirim sistemimizin ‘dinlenmesi’ ve işimize yaramayan şeyleri atmasına yardım etmek için özellikle bu aylarda yapabileceğimiz bazı basit tercihler de olabilir.
Geleneksel Çin Tıbbı öğretilerinde ilkbahar, karaciğer ve safra kesesi organlarıyla ilişkilendirilir. Birlikte, bu iki organ sindirimden ve besinlerin işlenmesinden sorumludurlar. Karaciğer, en büyük iç organımızdır; kandaki toksinlerin filtrelenmesine yardımcı olur ve sindirimde önemli rol oynayan safrayı salgılar. Karaciğere fazla yüklenildiğinde, hayati önem taşıyan bu organ, görevini tam olarak yerine getiremez duruma gelebilir. Fazla yemek, fazla alkol ve diğer kimyasallar (örneğin, kafein) ile kızarmış, yağlı ve hayvansal gıdalar tüketmek, karaciğerin büyümesine ve gereğinden fazla çalışmasına yol açabilir.
Safra kesesi ise isminden de anlaşılacağı gibi, safra üretimi ve depolamasından sorumludur. Gerektiği gibi çalışmadığı zaman, mide kramplarına ve gaza yol açabilir. Akupunktur sistemine göre, safra kesesi meridyeninde meydana gelebilecek bir enerji tıkanması, fiziksel (özellikle boyun ve baş bölgesinde) ve zihinsel gerginliğe sebep olabilir.
Bu mevsimde tüketilmesi önerilen ve bu iki organın da işlerini düzgün yapmalarına yardımcı olabilecek gıdalar, genellikle yeşil bitkilerdir. Karahindiba otu, marul, roka, pazı, Brüksel lahanası gibi yeşillikler ‘arındırıcı’ özelliklere sahip ve oldukça faydalıdırlar. Bunlar haricinde, bu aylarda tüketilmesi önerilen bazı diğer gıdaları da şöyle sıralayabiliriz:
Enginar
Fesleğen
Pancar
Brokoli
Havuç
Kereviz
Salatalık
Dereotu
Greyfurt
Limon
Taze nane
Taze soğan
Bu sebze ve meyvelerin çoğunu, oldukça lezzetli bir salata hazırlayarak tüketmeyi deneyebilirsin. Salatayla aran çok iyi değilse, bizim tarifimizden ilham alarak yola koyulabilir, istediğin ekleme/çıkarmaları yapabilirsin.
BEIJE İLKBAHAR SALATASI
Salata Malzemeleri
Roka (yaprakları büyük kalacak şekilde bölünmüş)
Birkaç yaprak fesleğen
Dereotu (ince kıyılmış)
Havuç (rendelenmiş)
Salatalık (ince dilimlenmiş)
Kereviz (rendelenmiş)
Pancar (turşu olarak veya haşlanmış ve ince dilimlenmiş)
Nar
Kabak çekirdeği içi
Siyah susam
Sos Malzemeleri
Limon suyu
Greyfurt suyu
Hardal (1 tatlı kaşığı)
Nar ekşisi
Sumak
Tuz
Tüm malzemeleri büyükçe bir kasede birleştir. Sosu dök, iyice karıştır.
Kaynakça
Elson M. Haas, Staying Healthy With The Seaons. 1981.
http://www.shen-nong.com/eng/lifestyles/food_diet_advice_season.html
https://www.acupuncturetoday.com/mpacms/at/article.php?id=32635
https://theory.yinyanghouse.com/theory/chinese/five_element_nutrition_theory