Günlük Tutmak
Fotoğraf: Los Muertos
Günlük tutmanın psikolojik ve fizyolojik faydalarını kanıtlayan birçok araştırma bulunmaktadır. En temel hatlarıyla insanların duygularını saptamaları ve kabul etmeleri, stres seviyelerini yönetebilmeleri ve (varsa) çeşitli ruhsal rahatsızlıkların belirtilerini hafifletmelerine yardımcı olmaktadır. Psikolojik etkilerinin yanı sıra, düzenli olarak yazı yazan ve/veya günlük tutan kişilerin bağışıklık sistemlerinin kuvvetlendiğini, tansiyonlarının düştüğünü, uyku düzenlerinin düzeldiğini ve genel olarak daha sağlıklı yaşadıklarını gösteren çalışmalar yürütülmüş ve yürütülmektedir. Özellikle ciddi vakalarda, her ne kadar profesyonel rehberlik kadar etkili olmasa da diğer tedavi yöntemlerine eşlik edebilecek, daha hafif vakalarda ise tek başına başvurulabilecek bir metoddur.
Günlük tutmanın faydalarını şu şekilde özetleyebiliriz:
Zihnini sakinleştirir ve berraklaştırır,
Günlük olarak ve zaman içinde biriken stres ve diğer keyifsiz hislerini yönetmende yardımcı olur,
Endişeyle olan bireysel ilişkini, dışarıdan bakan bir göz olarak değerlendirmene imkan sağlar,
Farkındalığını artırır; seni tetikleyen şeylerin neler olduğunu görmene yardım eder,
Uyku sürenin ve kalitenin düzelmesine katkıda bulunur,
Sosyalleşme isteğini artırarak, depresyon gibi rahatsızlıkların belirtilerinin hafiflemesine yardımcı olur,
Öğrendiklerin, hissettiklerin, aklına gelen fikirler ve yapmak istediklerinle ilgili yazılı bir kayıt oluşmasını sağlar.
Günlük tutmanın onlarca yöntemi vardır ve farklı amaçlara göre, farklı yöntemlere başvurulabilir. Bizim, kendi tecrübelerimize dayanarak en etkili olduğunu hissettiğimiz ve dolayısıyla önereceğimiz 3 yöntemi kısaca şöyle açıklayabiliriz:
Başından Geçenleri Anlat
Bazen yazı yazmaya başlamak için tek yapman gereken, o gün başından geçenleri (aklında kalan önemli detaylara da değinerek) kaleme dökmektir. Bu şekilde yazmaya başlamak, günlük tutmanın belki de tahmininden daha kolay bir aktivite olduğunu ve aslında söylemek, (bir deftere de olsa) anlatmak istediğin birçok şey olduğunu fark etmene yardımcı olabilir.
Şükret
Her akşam yatmadan önce, o gün boyunca yolunda giden, hayatını kolaylaştıran, seni mutlu eden 3 şeyi yazmanın, zaman içerisinde genel mutluluk ve tatminlik hislerini kuvvetlendirdiği kanıtlanmıştır. Burada uzun süre düşünmek veya kendini zorlamaktansa, hayatını basitleştirmeyi tercih edebilirsin. O gün içtiğin güzel bir fincan kahve, sana yol veren bir şoför veya köpeğinin seni yalayarak uyandırması gibi, çoğu zaman “sıradan” olarak değerlendirdiğimiz, ama aslında (fark ettiğimiz sürece) günümüzün gidişatında olumlu değişiklikler yaratacak küçük olaylara da şükretmeyi düşünebilirsin.
Endişelerini Keşfet
Kulağa çok hoş gelmese de aslında oldukça rahatlatıcı bir egzersiz de endişelerimizin köküne inmektir. Endişelerimizin, genellikle belirsiz veya bilinmeyen kaynakları olduğunu hissedebiliriz. Bu bilinmezlik ise korkularımızla yüzleşmek istediğimiz zamanlarda işimizi oldukça zorlaştırabilir. Hislerimiz, kaygılarımız ve/veya korkularımızla ilgili yazmaya başlamak, yavaş yavaş onların köküne inmemize yardımcı olarak, çözümleme sürecine başlamamıza imkan tanır.
Her gece yatmadan önce, günlük tutmaya 5-10 dakika ayırarak başlayabilir, yukarıdaki yöntemlerden birini veya birkaçını ya da tamamen başka bir şekilde yazmayı deneyebilirsin. Yazdıklarını senden başka kimsenin okumayacağını kendine hatırlatırsan, daha rahat, daha dürüst ve dolayısıyla daha etkili bir günlük tutma deneyimi yaşayabilirsin.