Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi
Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi Nedir?
Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisi, beş katmandan oluşan ve hiyerarşik seviyeler olarak tanımlanan; insan ihtiyaçları modelini anlatan bir motivasyon teorisidir.
Alttan üstte doğru, ihtiyaçlar;
Fizyolojik,
Güvenlik,
Sevgi ve aidiyet,
İtibar,
Kendini gerçekleştirme
olarak sıralanır.
Piramide göre; üst sıralardaki ihtiyaçlara erişebilmek için, öncelikle alt sıralardaki ihtiyaçların karşılanması gerekir.
Fizyolojik İhtiyaçlar: Piramidin en alt tabakasını oluşturan fizyolojik ihtiyaçlar; hava, yemek, kıyafet, su gibi gereksinimleri kapsar. Maslow’a göre, bu ihtiyaçların karşılanmadığı durumlarda geri kalan bütün ihtiyaçlar “ikincil” planda olur.
Güvenlik İhtiyacı: Genellikle aile ve toplum tarafından karşılanması öngörülen güvenlik/gizlilik ihtiyacı; fizyolojik ihtiyaçlar tamamlandığında belirgin hale gelir. Finansal ve duygusal güvenlikler; bu kategori altında yer alır.
Sevgi ve Aidiyet İhtiyacı: “Sosyal ihtiyaçların” altında kategorize edilebilen sevgi ve aidiyet ihtiyacı; kabul edilme, sevilme ve ait olma ihtiyaçlarını kapsar. Duygusal ilişkilerin tümü, bu tabakanın altına girer.
İtibar İhtiyacı: Saygı görme ve takdir edilme isteğinin beraberinde getirdiği bir ihtiyaç olan itibar, ikiye ayrılır. Bunlardan ilki, kişinin kendi tatmin duygusu için elde etmeye çalıştığı başarı; ikincisi ise başkalarından övgü ve saygı almak için elde etmeye çalıştığı başarıdır.
Kendini Gerçekleştirme İhtiyacı: Bu ihtiyaç, Maslow’a göre; “bir insanın kapasitesinin tamamını kullanması, kendini gerçekleştirmesi” olarak tanımlanır. Kendini gerçekleştirme ihtiyacı, piramidin son basamağında yer alır. Kişinin bütün ihtiyaçlarını karşılayıp kendini gerçekleştirme motivasyonu bu basamakla ilgilidir.