Menstrüel Senkronizasyon: Efsane Mi?
Fotoğraf: Cottonbro
Daha önce yakın bir dostun, ablan veya ev arkadaşınla, zaman içinde aynı anda regl olmaya başlayıp, “nasıl olur ya?!?!” diye düşündün mü?
Biz düşündük!
Menstrüel senkronizasyon olarak bilinen bu durumun “gerçek mi efsane mi” olduğunu merak ettik, araştırdık ve öğrendiklerimizi senin için derledik.
Nedir?
Menstrüel senkronizasyon, birbirini tanıyan iki veya daha fazla kişinin aynı zamanda regl olması durumuna denir. Bu kişiler birlikte çalışıyor ya da yaşıyor olabilir veya onları sıkça bir araya getiren başka bir ilişkileri olabilir. Ev veya iş arkadaşları, yakın arkadaşlar, eşcinsel çiftler ve birlikte yaşayan aile bireyleri, her ay hemen hemen aynı gün regl olduklarında, menstrüel döngülerinin senkronize olduklarını hissedebilirler.
Biraz Geçmiş
Menstrüel senkronizasyonun ilk bilimsel kanıtı, Harvard Üniversitesi’nde 1971 yılında Martha McClintock’un yaptığı klinik araştırma sonucu elde edilmiştir. McClintock, 17-22 yaşları arasında ve üniversitenin yatakhanelerinde yaşayan 135 kadını, “yakın arkadaşlar” veya “oda arkadaşları” gibi çiftli gruplara ayırmış, birbiriyle alakası olmayan kadınları ise kontrol grubu olarak kullanmıştır.
Altı ayın sonunda, yakın ilişkileri olan kadınların regl dönemlerinin birbirlerinden 3-7 gün arayla başladığı; kontrol grubunda ise bu sürenin 15 gün olduğu görülmüştür. Ancak, 1971’den bu yana birçok bilim insanı, bu araştırmada kullanılan yöntemlerinin hatalı olduğunu öne sürmüş ve bulgularını dikkate almamayı seçmişlerdir.
McClintock’tan Sonra
1990’larda yapılan farklı araştırmalar, menstrüel senkronizasyonla ilgili birbirleriyle çatışan kanıtlar sunmuştur. 1993’te yapılan bir araştırma, düzenli regl olan 29 eşcinsel çiftin senkronizasyon yaşamadığını bulgulamış, 1995’te birlikte yaşamayan yakın arkadaşlar üzerinde yapılan benzer bir araştırma da bu bulguyu desteklemiştir.
2017 yılında Clue isimli bir mobil menstrüel döngü takibi uygulaması, Oxford Üniversitesi ile birlikte yürüttüğü araştırmada, birbirlerini yakından tanıyan 360 çift kadının döngülerini uygulama üzerinden takip etmiştir. Sonuçlar, üç döngüden sonra, 273 çiftin döngülerinin başlama günlerinin, araştırmanın başladığı zamana göre birbirlerine yaklaşmaktansa, giderek uzaklaştığını göstermiştir. Bu da menstrüel senkronizasyonun var olmadığı savını kuvvetlendirmiştir.
Öyleyse Neden Senkronize Oluyormuş Gibi Hissediyoruz?
Hem McClintock’un araştırma öncesi hipotezine, hem de günümüzde yapılan çeşitli açıklamalara göre menstrüel senkronizasyonun, kişilerin birbirleriyle olan etkileşiminden çok, feromonlar olarak bilinen ve dışarıya koku yoluyla yayılan hormonlarla alakası olabileceğidir. Feromonlar, türlerin kendi bireylerini, bireyin kendi ailesini ve yavrunun anneyi ayırt etmesini, hem de düşmanları ve karşıt cinsiyeti tespit etmesini sağlamakla görevlidir.
Türümüzde, feromonların salgılandığı ter bezlerinden (özellikle koltuk altında ve cinsel bölgedeki) salınan feromon miktarı oldukça azaldığı için, bu sistemin etkisi bizlerde oldukça körelmiştir. Ancak, menstrüel döngü çiftleşme zamanlarını belirlediği için, evrimsel olarak ‘dişi’nin doğru zamanda aktif olması çok önemlidir. Bu sebeple ve feromonlar sayesinde, dişilerin birbirleriyle istemsiz de olsa iletişim halinde oldukları ve bu şekilde birbirlerinin döngülerini hissedebildikleri düşünülmektedir.
Özetle
Birlikte yaşadığın kişi veya bir arkadaşınla menstrüel döngün senkronize oluyormuş gibi hissediyorsan, var olan bulgular ve bilimsel açıklamalar ışığında bunun en olası açıklaması: Tesadüf (veya olasılık) olabilir.
Bunun da sebebi aslında matematiksel olarak açıklanabilir: Bazı kişilerin döngüsü 21 gün iken, bazılarınınki 35 gün sürebilir. Bazıları bir hafta boyunca regl olurken, bazıları menstrüel fazı sadece bir-iki günde geçirebilir. Bazıları düzenli olarak regl olurken, kimilerinin döngüsü daha düzensiz olabilir. İstatiksel olarak genele vurulduğunda, menstrüel faz, her ayın ortalama %15-30’u gibi bir kısmını kapsıyor. Bu da demek oluyor ki bu süre zarfında yakın bir arkadaşın, ablan, veya iş yerinde yanında oturan kişiyle aynı anda regl olma ihtimalin, aslında çok da şaşılacak bir durum değil. ;)
Kaynakça
http://blog.helloclue.com/post/158185861431/do-menstrual-cycles-sync-unlikely-finds-clue
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/030645309390017F?via%3Dihub
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/0306453094E0004S?via%3Dihub
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/030645309500007B?via%3Dihub